[vc_row][vc_column][vc_column_text]آذرقلم: در تعریف عامیانه بحران آمده است؛بحران وضعیتی است که نظم سیستم اصلی یا قسمت هایی از آن سیستم های فرعی را مختل کرده و پایداری آن را بر هم می زند.
به گزارش آذرقلم به نقل از آرمان تبریز، بحران حادثه ای است که در اثر رخدادها و عملکردهای طبیعی و انسانی به طور ناگهانی به وجود می آید و سختی و خسارت را به یک مجموعه یا جامعه ی انسانی واردمی کند و بر طرف کردن آن نیاز به اقدامات و عملیات اضطراری و فوق العاده دارد.
کشورمان ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی می توان اذعان داشت که یکی ازمستعد ترین مناطق جهان از نظر بروز مخاطرات طبیعی به ویژه زمین لرزه است، به طوری که بر اساس آمارهای منتشر شده درمجلات تخصصی ایران در آسیا جایگاه هفتم و درجهان جایگاه سیزدهم را به خود اختصاص داده است.
اطلاعات به جا مانده و داده های تاریخ براین مهم گواهی می دهد که هزاران بنا و عمارت براثرحوادث غیرطبیعی ازابتدا و تاکنون دچارتخریب و ویرانی شده است.
ازجمله این ویرانیها میتوان به تخریب و ازبین رفتن خیلی از اماکن های تاریخی از قبیل مساجد؛ کلیساها؛معابرهای عمومی؛مقبره ها ،پل ها و راههای ارتباطی اشاره نمود .
تاریخ، سیلهای تخریبگر، زلزلههای ویرانگر، آتشسوزیهای و فظیع همواره در آرشیو گذرخود به ارث گذاشته تا بشر از این ارث ها برای آلام دردها و جلوگیری از یک چنین اتفاق ها پند گیرد.
البته مخاطرات طبیعی یکی ازمهم ترین عوامل تخریب سکونتگاه های انسانی بوده و عوامل دیگری نیز همچون ضعف مدیریت ودخالت انسان دربه هم زدن ساختار طبیعت خالی ازخطا نیست این خطاها تا جایی پیشرفته که انسان درسایه منفعت طلبی یا ازسرناچاری درمسیر،مسیل ها اقدام به ساخت و ساز کرده و برروی گسل ها، بدون توجه به عواقب آن بناهای چندین طبقه احداث نموده است.
یکی ازموضوعات مهمی که بیشتر شهرهای بزرگ کشورمان و به تبع آن شهرتبریز را تهدید می کند و این شهر با آن تا حدودی دست به گریبان هست موضوع حاشیه نشینی و حوادث غیرمترقبه وقهر طبیعت است.
شهر تبریز زخم های زیادی درطول تاریخ بر پیکره خود به یادگار دارد
شهر تبریز به دلیل موقعیت جغرافیایی خود و قرارگرفتن در مسیرگسل ها و وجود رودخانه آجی چای درسنوات گذشته و از یک طرف قرار گرفتن شهر درحصار حاشیه نشینی و ساخت و ساز های غیر مجاز آسیب پذیری این شهر را دو چندان نموده و همتراز با این پروسه های سیکل معیوب امکانات وعوامل بازدارنده درموقع بروز بحران احتمالی شاید پیش بینی نشده است.
ازدیگر موارد تهدید کننده در رخ دادهای طبیعی و غیره، وجود کوچه های باریک و نفر رو و بناهای کلنگی درحال تخریب می باشد که می تواند خود به خود در زمان بروز حادثه و بحران عامل مضاغف برای یک بحران فراترباشد و درنتیجه برای رسیدن نیروهای امدادی و کمک رسان به محل بروز حادثه در زمان استاندارد قطع یقین محتمل نخواهد بود.
آسیب پذیری بافت های فرسوده وعدم ایستایی لازم دربرابرزلزله وغیره تهدیدی است که باید قبل از رخ داد هرگونه اتفاق خانمانسوزبه صورت ضرب الاجل چاره اندیشی گردد.
تجربه ثابت کرده است در جریان حوادث های مختلف برای کمک رسانی محلات حادثه خیز و بحران زا؛رفتارهای احساساتی ،غیرفنی و غیر اصولی یکی دیگر از مشکلات دیگر بافت های فرسوده وکوچه های غیراستاندارد است که عملاً عوامل کمک رسان وامدادگران را نیز با تاخیر و شاید هم با مشکلات دیگرمواجه می کند.
درنتیجه می طلبد که دستگاه های ذیربط قبل از هر اتفاق پیش بینی نشده آستین به بالا زده و تا دیر نشده به فکر رفع این معضلات باشند.
ذکراین نکته ضروری است که غفلت ازپیشگیری واقدامات بازدارنده،استفاده نکردن از تجربه های قبلی ،توجه نکردن به ظرفیت های NGO ها،عدم تمرکز درمدیریت و یکپارچگی درساختارسازمان های مجری طرح و همچنین توجه نکردن به کسب آمادگی های لازم دراین زمینه،مهمترین خطر« مدیریت سوانح و حوادث »» به شمارمی رود.
درنهایت همچنان که اشاره شددر این زمینه باید اقدامات عاجل و کارشناسی و از زوایای مختلف این مهم مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارگیرد تا شهرتبریز و شهروندان خدای نکرده شاهد یک فاجعه اسفبار نباشد.
یادداشت روز: محمدرضا ایازی[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]