[vc_row][vc_column][vc_column_text]آذرقلم: یانیق تپه که ” قره تپه ” نیز نامیده می شود در 31 کیلومتری جنوب باختری تبریز و در 6 کیلومتری شمال خسرو شهر در جنوب شرقی روستای ” تازه کند” واقع شده است . در این تپه یک هیأت انگلیسی به ریاست ” چارلز بورنی ” در مرداد ماه سال 1339 کاوش های علمی به عمل آورد . به نظر ” بورنی ” قدمت این تپه به اواخر هزاره سوم پیش از میلاد می رسد که با اواخر عصر سنگ و مس و اوایل عصر مفرغ در آذربایجان مقارن است . آثار به دست آمده نیز این نظریه را تأیید می کند.
یانیک تپه نوسنگی متاخر و عصر آهن
یکی از چندین تپه باستانی دور دریاچه ارومیه است که در 32 کیلومتری جنوب تبریز وغرب خسرو شهر قرار دارد. آثار به دست آمده متعلق به دوره های نوسنگی متاخر، دوره اول برنز قدیم، دوره دوم برنز قدیم و دوره آهن است. در این تپه نیز منازل مسکونی با دیوارهای خشتی گرد حیاطی مستقل ساخته میشدند و در حیاط انباریهایی قرار داشت. ورودی خانه ها از روی سقف آنها بود و در به شکل امروزی نداشتند. سفالها دست ساز بودند و نقوشی ساده بر روی آنها وجود داشت.تیغه های سنگی و ظروف سنگی از این تپه بدست آمده است. اجساد کف اتاقها دفن میشدند. آثار به دست آمده از نظر تاریخی طیف گسترده ای را دارند و از دوره نو سنگی یعنی حدود شش هزار سال پ م تا دوره عصر آهن یعنی ششصد پیش از میلاد مسیح طبقه بندی شده اند.
فرهنگ یانیک (یانیق) مربوط به دوره تاریخی اواخر هزاره سوم پ م تا هزاره دوم پ م است. ظاهرا این فرهنگ از سمت آناتولی به این منطقه آمده است. سفال آن ظریف نازک خاکستری است که نقوشی روی سفالها کنده شده اند. این فرهنگ را میتوان از دریاچه ارومیه تا الوند و همدان و دشت قزوین پی گیری نمود. خانه های دوره مفرغ قدیم یانیک تپه پلان دایره دارند که در مرکز تیرکی برای نگه داشتن سقف درآنها تعبیه شده است و سقف آنها از چوب و پوست بوده است. سفال این دوره خاکستری دست ساز صیقل داده شده با نقوش کنده کاری است که با گچ نقوش را پر میکردند.
جالب ترین کشف این حفاری ، خاک برداری از بنیان و دیوارهای خشتی بدون روکش 23 بنای دایره ای شکل است که به نظر سرپرست هیات حفاری به استثنای دو بنا ، همه آنها خانه هایی بوده اند با انباری و سکو و طاقچه و اجاق و آخور و … قطر هیچیک از این خانه ها از حدود شش متر تجاوز نمی کرد .یکی از دو بنای مذکور احتمالاَ به نگهداری آذوقه و غلات و حبوبات اختصاص داشت. راه ورودی این بنا نه از دیوارهای اطراف ، که از سقف بود و برای آمد و رفت به آنجا از نردبان استفاده می شد.
نخستین عینک استخوانی دست ساز بشر، مربوط به هزاره چهارم قبل از میلاد که روی چشمان جسد دختری در یانیک تپه در 30 کیلومتری شهر تبریز بدست امده و برای اصلاح مشکلات اُپتیکی چشم بوده است.
بنای دوم بنایی دایره ای شکل و جدا از قسمت های دیگر است و حدس زده می شود که به عنوان کارگاه مورد استفاده قرار می گرفت.
در این تپه آثاری چون آسیاب دستی، داس سنگی و سفال به دست آمده است. ظروف یافته شده در این تپه حاکی ازتأثیر سنت های مفرغ مقدم آناتولی شرقی است که تا قفقاز گسترده بود . غیر از وسایل یاد شده ، آلات و ادوات و ظروف دیگری چون هاون ، تیشه و تیغه ی سنگی ، تیغه خنجر مسی ، دو مُهر از گِل نپخته ، چهار چراغ گلی ، سیوها ، بادیه ها ، خم های دهان گشاد بزرگ و کوچک و بی دسته و دسته دار و نیز سفال های زیادی در جریان کاوش های ” یانیق تپه ” کشف گردید.
سفال های یافته شده به طور کلی دست ساخت و معمولاَ سیاه رنگ و صیقلی و به ابعاد، اشکالو تزیینات،مختلف و متفاوت هستند . نقش های هندسی بر بدنه ی ظروف عمومیت دارند . اما نمونه هایی از نقش های پرندگان و حیوانات شاخدار نیز دیده می شود.
متاسفانه ، شکوه و عظمت بی پایان این تپه های باستانی (حسنلو – یانیق تپه) اکنون در کمال بی مهری و بی توجهی محض متولیان امر و در سایه کوته فکری عده ای از ساکنان محلی در حال نابودی کامل است.
اینجا تپه های باستانی و چندین هزار ساله در حال نابودی هستند
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]