گزارش از: آناهیتا رحیمی
آذرقلم: سامانه اتوبوس‌های تندرو شهری یا همان بی آر تی، چند سالی است که در وضعیت نامطلوبی به سر می‌برد که در این رابطه، انتقادهایی را به سیستم حمل و نقل به همراه داشته که یکی از این موارد، کیفیت آسفالت مسیرهای بی آر تی می‌باشد، معضلی که تاکنون مدیران شهر، با قبول آن نتوانسته اند در رفع این مشکل رضایت عمومی را جلب کنند.
به گزارش آذرقلم، با توجه به وضعیت اقتصادی موجود و درآمد نسبتاً پایین قشر عظیمی از مردم، شهروندان ترجیح می‌دهند بیشتر از اتوبوس‌های حمل و نقل شهری برای رفت و آمد خود استفاده کنند از طرفی وضعیت نامطلوب مسیرهای بی آر تی موجب نارضایتی مسافران گشته است. حال این سؤال در ذهن پیش می‌آید که آیا مسیرهای بی آرتی، واقعاً اهمیتی ندارد و اینکه چه زمانی وضعیت اسف بار مسیرهای بی آر تی به طور کامل حل خواهد شد و مسیری صاف و بی‌عیب و نقص جهت تردد اتوبوس‌های تندرو را شاهد خواهیم بود.
وضعیت نامطلوب آسفالت مسیرهای بی آر تی، گذشته از اینکه موجب نارضایتی شهروندان و به خصوص رانندگان اتوبوس‌های تندرو گشته، جلوه‌ی بسیار نامطلوبی را در کلانشهرتبریز نیز رقم زده است به خصوص اینکه کلانشهرتبریز بنا بر قرار گرفتن در رویداد تبریز ۲۰۱۸، پذیرای مسافران و توریست‌ها می‌باشدو طبیعتاً وضعیت آسفالت، چهره‌ی مطلوبی از کلانشهر تبریز برای آنان ایجاد نمی‌کند.
فریدون بابایی اقدم، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای کلانشهر تبریز بحث آسفالت را صرفاً مختص به مسیرهای بی آر تی ندانست و تصریح کرد: در سالهای قبل که از کارخانجات دیگر، آسفالت خریداری می‌شدطبق تصمیم گرفته شده از سوی سازمان شهرداری تبریز قرار شد از خود سازمان عمران، آسفالت خریداری شود بدین گونه که هم از طریق پیمانکاران خود شهرداری و هم در بحث خدمات شهرداری که کار آسفالت را انجام می‌دهند از طریق این واحد‌های تولیدی تهیه گردد که این منجر به گلایه افرادی که سالهاست در بخش خصوصی، در بخش آسفالت فعالیت می کنند شده است.
نوسانات بازار ارز و قیمت‌ها
بابایی با اشاره بر پدید آمدن شرایطی از جمله نوسانات بازار ارز و قیمت‌هاکه منجر به ناتوانی خدمات عمران شهرداری در تهیه‌ی قیر شد خاطر نشان ساخت: مشکلات عدم تهیه‌یقیر،منجر به تعطیلی کارخانه ها شد و از آن جایی که بهترین زمان برای آسفالت فصل تابستان به خصوص تیر و مرداد ماه می‌باشد که همزمان با تعطیلی کارخانه آسفالت شده و بنا بر صحبت‌هایی که در پالایشگاه تبریز شد قیر از طریق پالایشگاه تبریز تهیه شود که به هر طریقی ممکن نشد.
زیر ساخت مسیرهای بی آر تی، مقوله‌ای عمرانی است
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای کلانشهرتبریز اذعان داشت: نتیجه آن نارضایتی نسبی در کلانشهر تبریز در مسیرهای بی آر تی، خیابان‌های اصلی و حتی داخل محله‌ها که در آن، حفاری‌هایی آب و فاضلاب انجام شده که عدم آسفالت و ترمیم حفاری‌ها را شاهد هستیم. زیرساخت مسیرهای بی آر تی، یک مقوله‌ی عمرانی می‌باشدکه بحث بی آر تی و زیرسازی مسیر بی آر تی، سالهاست به یک چالش بدل شده است.
مشکل تنها سطح آسفالت رویه نیست
بابایی افدم در پایان خاطر نشان ساخت: در دوره‌ی چهارم شورای شهر، از طریق تکنولوژی‌های مختلف نظیر بتن غلتکی سعی در حل این مشکل برای همیشه نمود این در حالی است که در سایر مسیرها شاید اصلاح شد ولی به طور کامل حل نشد .مشکل فقط سطح آسفالت رویه نیست، بحث بی آر تی بیشتر یک مقوله‌ی فنی است و ربطی به نوسانات اخیر بازار ارز و گرانی قیمت قیر ندارد متولی اصلی این مقوله، حوزه‌ی معاونت عمران شهرداری است که باید پاسخگو باشند.
فرخ جلالی، مدیر عامل شرکت واحد اتوبوسرانی تبریز و حومه در گفت و گو با خبرنگار روزنامه طرح نو با تاکید بر اینکه کلانشهر تبریز دارای ۷۷۵ دستگاه اتوبوس را داراست تصریح کرد : از این تعداد گفته شده، ۲۸۵ دستگاه اتوبوس در بخش دولتی، ۴۹۰ دستگاه در بخش خصوصی و ۱۲۰ دستگاه در مسیرهای بی آر تی فعال هستند.
مصرف دو برابر لاستیک اتوبوس‌ها
وی ادامه داد: در مسیرهای بی آر تی، فقط اتوبوس‌هامربوط به شرکت واحد می‌باشد بعضاً برخی شهروندان از شکسته شدن جداول،نامناسب بودن امکان سوار شدن جانبازان و معلولین در مسیرهای بی آر تی و نامناسب بودن ایستگاه‌هایی که جدا کننده خیابان اصلی و مسیر بی آر تی گلایه دارند که بنابر بودجه مصوب شورای شهر و ابلاغیه شهردار کلانشهر تبریز کلیه مشکلات اعم از آسفالت مسیرهای بی آر تی که بنده نیز به دلیل مصرف دوبرابر لاستیک گله مند هستم بدین گونه که منعکس کردن این مسائل بر عهده خود ما ولی ترمیم آن از جمله مشکلات فنی، ترمیم و آسفالت مسیرها، جداکننده‌ی مسیراصلی بی آر تی و نصب سایبان بر عهده‌ی مناطق است که براساس بودجه و برابر دستور بر عهده‌ی شهرداری مناطق می‌باشد که بر اساس دستوراتی که از شهرداری گرفته‌ایم امیدواریم حل شود.
جلالی، تعداد روزانه مسافران جابجا شده را در بخش خصوصی و دولتی ، ۶۲۵ هزار نفر اعلام کرد و افزود: از این تعداد ۱۵۰۰۰۰ هزار نفر در بخش دولتی، ۱۲۰هزار نفر در مسیرهای بی آر تی و ۳۰۰۰۰ هزار نفر در واحد گشت، دربستی و سرویس مدارس جا به جا می‌شوند.بیشترین مشکل مربوط به مسیرهای بی آر تی ، ایستگاه‌ها می‌باشند که به دلیل خوب انجام نگرفتن محاسبات، متناسب نبودن آب و هوای کلانشهر تبریز و سنگین بودن ماشین‌ها، فشار زیادی را وارد می‌آورد که اکنون بنا بر درخواست بهسازی مسیرها ، اقداماتی نظیر بتن سازی و آسفالت انجام خواهد گرفت.
وی ادامه داد : در روزهای عادی، مدت تأخیر در مسیرهای بی آر تی، به شرط نبود تصادف و ترافیک، بیش از ۳ دقیقه نمی‌باشد که در روزهای تعطیل، این مدت تأخیر از ۵ تا ۶ دقیقه متغیر است. در حال حاضر با وجود حفاری در ۴ نقطه کلانشهر تبریز، اتوبوس‌های مسیر بی آر تی به دلیل خارج شدن از مسیر بی آر تی و حرکت در مسیرهای عادی، منجر به بالا رفتن مدت انتظار مسافران می‌شود که درخواستم از شهروندان فهیم تبریز این است که قدری همکاری کنند تا این مشکلات نیز برطرف گردد.
مدیر عامل شرکت واحد اتوبوسرانی تبریز و حومه با تأکید بر اینکه وضعیت آسفالت مسیرهای بی آر تی در شأن و منزلت هموطنان کلانشهر تبریز همزمان با قرار گرفتن در رویداد تبریز ۲۰۱۸ نیست خاطر نشان ساخت : این در حالی است که هزینه‌های نگهداری اتوبوس و مصرف لاستیک دو برابر گشته است. هم چنین حد فاصلمیدان آذربایجان تا میدان فهمیده که به محض حل شدن مشکلات، اقداماتی در خصوصاتوبوس‌های ویژه این مسیر انجام خواهد گرفت تا بدون ترافیک، صرفه جویی در وقت، استهلاک لاستیک و اینکه شهروندان سریع‌تراز طریق اتوبان پاسداران به مقصد برسند.
بی خبری از کمک هزینه دولت جهت نوسازی اتوبس‌های شهری
وی اذعان داشت : عامل اصلی فرسوده بودن اتوبوس‌ها، اختصاص نیافتن کمک هزینه دولت از سال ۱۳۹۲می‌باشد بر اساس مصوبه مبنی بر تقبل ۵۰ درصدی کمک هزینه خرید اتوبوس که در حال حاضر خبری نیست به محض حل شدن این موضوع ۵۰۰ دستگاه اتوبوس بر اساس تصویب شورای کلانشهر تبریز انجام خواهد گرفت که در این صورت قطعاً این وضعیت حاکم نخواهد بود تا زمانی که خرید ناوگان جدید انجام نگرفته است همواره برخی مشکلات وجود خواهد داشت.
پرداخت کرایه اتوبوس از طریق کارت‌های الکترونیکی
جلالی در پایان، خاطر نشان ساخت : درخواستی که از شهروندان فهیم تبریزدارم این می‌باشد چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی، به دلیل اینکه تعداد مسافر و درآمد مسیر از این طریق مشخص می‌شودو با پرداخت پول نقد مشکلاتی برای برنامه‌ریزی و ازدیاد اتوبوس رخ می‌دهدهزینه‌ی خود را از طریق کارت‌های الکترونیکی پرداخت کرده و از پرداخت پول نقد خودداری کنند.
متفاوت بودن عمر ناهمواری‌ها
مسعود محمودی، سرپرست منطقه ۴ بی آر تی کلانشهر تبریز، در گفت و گو با خبرنگار ما، عمر ناهمواری‌های مسیر بی آر تی را متفاوت دانست که از روزهای اول احداث مسیرهای بی آر تی همواره وجود داشته و تصریح کرد : وضعیت نامطلوب آسفالت مسیرهای بی آر تی، هزینه‌های سنگینی را موجب می‌شود.
وی ادامه داد: برخورد کارتر اتوبوس‌ها با ناهمواری های آسفالت مسیر بی آرتی ، موجب هدر رفتن روغن اتوبوس‌هامی‌گردد که علاوه بر نقص فنی تعدادی از اتوبوس‌ها، هزینه‌ی سنگینی را نیز موجب می‌شود. هم چنین ضمن تشکر و قدر دانی از شهردار کلانشهرتبریز، بهبود و ترمیم مسیرهای بی آرتی هم‌چنان ادامه خواهد داشت .
آغاز عملیات لکه گیری در سطح شهر
حسین منیری فر، مدیر عامل سازمان عمران کلانشهر تبریز هم می گوید : متأسفانه در بازار به دلیل افزایش قیمت ارز، قیر به مقدار لازم عرضه نمی‌شد که با نامه نگاری سازمان شهرداری و استاندار آذربایجان شرقی به پالایشگاه تبریز، سازمان شهرداری در صدد تهیه‌ی قیر برآمد که در این رابطه عملیات لکه گیری در سطح شهر آغاز خواهد شد.
وی با اشاره بر وضعیت مسیرهای بی آر تی، خصوصاً مسیرهای دومحور و سنگین بی آر تی که در یک مسیر حرکت می‌کنند و از سوی دیگر گرمای شدید هوا و زیرسازی نامناسبی که از سالهای قبل در مسیرهای بی آرتی وجود دارد باعث شیارافتادگی و موجی شدن آسفالت می‌شود خاطرنشان ساخت :به دلیل مرمت نکردن مسیرها با استفاده از آسفالت به سراغ روش‌‌های دیگر از جمله بتن غلتکیدرجا اقدام کرده‌ایم. برخی از مسیرها با استفاده از بتن غلتکی و بتن درجاو برخی از مسیرها از جمله ایستگاه تربیت، فردوسی، شریعتی به صورت بتن و کفپوش‌های بتنی مرمت شده است.
طول عمر بیشتر بتن، در مسیرهای بی آرتی
منیری فر خاطرنشان ساخت : مرمت مسیرهای بی آرتی با استفاده از بتن، از نظر اقتصادی و طول عمر، ایده آل است این راهکار فنی توسط کمیته فنی شهرداری، مطرح و مصوب گردیده است و سازمان عمران نیز با مرمت ایستگاه‌ها بحث بی آرتی تی را پایان خواهد داد. در مسیر بی آرتی بسته به مسائل اقتصادی، مرمت را آغاز کرده‌ایم که اگر همه مسیرها را با استفاده از کفپوش مرمت کنیم از نظر اقتصادی، صرفه ندارد که در این راستا مسیرهای بحرانی مرمت خواهد شد.
وی با تأکید بر استاندارد نبودن اتوبوس‌ها مبنی بر نداشتن بار مجاز استاندارد که با ظرفیت ۸۰ الی ۱۰۰ نفر، موقع ترمز اتوبوس، موجب موج دار شدن ایستگاه می‌شود ادامه داد : قیرهای پلیمری و مواد مذاب که در سالهای قبل در برخی از مسیرها انجام گرفته است و در بعضی از مسیرها، آسفالت ماستیکی سنگ دانه‌ای انجام گرفته ولی مرمت برخی مسیرها باقی مانده که به زودی انجام خواهد شد.
مدیر عامل سازمان عمران کلانشهر تبریز ادامه داد : باعنایت به بازدید مسیر بی آرتی و تشکیل جلسات متعدد با حضور اساتید، مراکز علمی و دانشگاهی و کارشناسان معاونت فنی عمرانی شهرداری و سازمان عمران تبریز در خصوص حل معضل و خرابی‌هایی که شامل جمع شدگی و شیارافتادگی و حرکت آسفالت در اثر فشار جانبی به دو روش کار، با در نظر گرفتن نوع خرابی های مسیر و مسائلی مالی اتخاذ تصمیم گردیده است.
وی با اشاره بر اینکه در محدوده ایستگاه‌ها و توقف اتوبوس که خرابی‌ها به علت مقاومت باربری پایین بستر خاکی زیر آسفالت که باعث شیارافتادگی و جمع شدگی آسفالت می‌شود اذعان داشت : هر دو لایه تخریب و بتن غلتکی و یا بتن مسلح جایگزین گردیده که در محل‌های اجرا شده در سالهای قبل نتایج مطلوب مشاهده شده است در دستور کار سازمان قرار گرفته و نیز در حال اجرای پروژه در چند ایستگاه می‌باشد.
خرید کارخانه ۱۶۰ تنی با تکنولوژی روز
منیری فر خاطر نشان ساخت : با توجه به خرابی شیار افتادگی و مشکل سازه‌ای که در آسفالت حد فاصل ایستگاه‌ها قابل مشاهده است و با در نظر گرفتن هزینه‌ها و مسائلی مالی و فنی پروژه بیشترین حجم عملیات کاری هست. در نتیجه سازمان اقدام به خرید کارخانه ۱۶۰ تنی با تکنولوژی روز کشور جهت ارتقاء کیفیت که دارای امکان تولید آسفالت با تکنولوژی نوین و تولید و اصلاح و نیز افزودن مواد مضاف و الیاف SBS قیر پلیمری گرانولهای سلولزی و غیره می‌باشد که در آستانه‌ی افتتاح و بهره برداری قرار دارد.
وی در پایان افزود : سازمان جهت اجرای پروژه مورد نظر نسبت به طراحی و استفاده کارخانه جدید در برنامه کاری قرار SMA آسفالت ماستیکی سنگ دانه‌ای تولید و اجرا خواهد نمود که باعث کاهش هزینه‌ی بی آرتی داده که در پروژه‌های تعمیر و نگهداری و افزایش فاصله مرمت‌ها خواهد بود که در مقایسه با آسفالت‌های سنتی که قبلاً در مسیر اجرا شده به لحاظ استحکام و مقاومت در برابر لغزندگی و در برابر تغییر شکل و دوام متمایز بوده و نیز قابلیت زه کشی و حذف آب پیمایی و کاهش میزان پاشش آب در روزهای بارانی و در نتیجه افزایش دید رانندگان و تردد امن عابرین پیاده.